Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından geliştirilen ISO 13982 standardı, havadaki katı partiküllerin koruma bariyerini ve kuru, ince tozların aerosollerine karşı kimyasal koruyucu giysilerin bariyer etkinliğini tespit etmeye yönelik bir test yöntemi sunmaktadır. Ülkemizde de bu standart Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından şu başlıkla yayınlanmıştır: TS EN ISO 13982-1/2 Katı parçacılara karşı kullanılan koruyucu giyecekler ve Küçük parçacık aerosollerinin giyecek takımlarında içeriye doğru sızıntısının tayini için deney metodu.
ISO 13982 standardı esasında “katı partiküllere karşı kullanım için koruyucu giysiler” genel başlığı altında şu iki bölümden oluşmaktadır:
Söz konusu standartta geçen aerosol ifadesi, katı, sıvı veya katı ve sıvı parçacıkların gaz halindeki ortamda, ihmal edilebilir bir düşme hızına sahip süspansiyonunu ifade etmektedir. İhmal edilebilir düşme hızı genel olarak 0,25 m/s’nin altında kabul edilmektedir.
Prensip olarak test edilen koruyucu giysiyi kullanan bir test deneği, önceden belirlenmiş bir test egzersizleri dizisini bir test odası içinde gerçekleştirir. Bu test odası içine önceden, standart bir sodyum klorür partikülleri aerosolü verilir. Çeşitli numune alma pozisyonlarında elbisenin içine doğru gerçekleşen sızıntı, alev fotometrisi ile ölçülür.
Her numune alma pozisyonu için şu hesaplamalar yapılır:
Söz konusu standartta sunulan test yöntemi, solunum ekipmanı, tip 1 ve tip 2 kimyasal koruyucu giysiler ve radyoaktif kontaminasyona karşı koruyucu giysiler için içe sızıntı testi ilkesine benzer bir test ilkesine dayanmaktadır. Bu yöntem, kütle-medyan aerodinamik çapı 0,6 pm olan kuru aerosol parçacıkları tarafından koruyucu kaplamaya içeriye doğru sızıntının bir ölçüsünü vermektedir.
Tek kullanımlık kimyasal koruyucu giysiler birçok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar hafif, ergonomik bir yük oluşturmayan ve kirlendiklerinde atılabilen, ancak hafif bir kimyasal sis veya spreye veya katı partikül girişine karşı koruma sağlayan giyeceklerdir. Tek kullanımlık kimyasal giysilere genel olarak tip 5 veya tip 6 takım elbise denir. Tip 5 takım elbise, ISO 13982-1 standardı ile (katı partiküllere karşı koruyucu giysi) ve tip 6 takım elbise EN 13034 standardı ile (sıvı kimyasallara karşı koruyucu giysi) uyumludur. Genel olarak aynı giyecek her iki tehlikeye karşı da koruma sağlamaktadır.
Tip 5 olarak giysinin kalifiye olması için, bu giysinin ISO 13982-2 standardına belirtilen tüm takım elbise iç sızıntı testinden geçmesi gerekmektedir. Bu testlerde, giysinin ve kapatma sistemlerinin, partiküllerin yüze, özellikle de kullanıcının burnuma ve ağzına ulaşmasını önleme kabiliyeti tespit edilmektedir. Bu testler, içine toksik olmayan bir partikül benzerinin salındığı kapalı bir atmosferde gerçekleştirilir. Giysi üreten firma veya tedarikçi firmanın, giysi ile yüz maskesi, eldiven ve çizmeler arasındaki örtüşme alanları gibi arayüz alanlarına partikül girmesinin nasıl önleneceğine dair net talimatlar sağlaması için, bu standartta yer alan gerekliliklerin karşılanması önemlidir.
Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, ulusal ve uluslararası standartlar çerçevesinde, ISO 13982-2 standardı kapsamında ince parçacıkların aerosollerinin koruyucu giysilere sızmasının belirlenmesi için test hizmetleri de vermektedir.
EUROLAB, raporlama ve belgelendirme faaliyetlerini, Enterprise Accreditation Foundation (EAF) kuruluşundan sağladığı akreditasyona dayanarak sürdürmektedir. Enterprise Accreditation Foundation (EAF) ISO/IEC 17025 laboratuvar akreditasyon sağlayıcısı aynı zamanda; Birleşmiş Milletler (UN GLOBAL COMPACT) imzacısıdır.
